Jak szybko postępuje zaćma?

Wiek, genetyka, styl życia i różnorodne czynniki zdrowotne — to tylko kilka spośród wielu czynników, które mogą wpływać na rozwój katarakty. Jednak pytania o to, jak szybko rozwija się zaćma i kiedy można ją leczyć, często pozostają bez odpowiedzi. W związku z tym dzisiaj bierzemy te zagadnienia na tapet!

• Zaćma — jak szybko postępuje?
• Jakie czynniki wpływają na rozwój zaćmy?
• Na jakim etapie choroby możliwe jest leczenie zaćmy?

Zaćma — jak szybko postępuje?

Zaćma to jedna z najczęstszych chorób oczu, która dotyka miliony osób na całym świecie. Polega na zmętnieniu soczewki oka, która odpowiada za skupienie światła na siatkówce. W wyniku tego ostrość widzenia ulega pogorszeniu, a w niektórych przypadkach może dojść nawet do całkowitej utraty wzroku. O pierwszych, alarmujących objawach zaćmy pisaliśmy już na naszym blogu.

Tempo postępu zaćmy może być różne, w zależności od jej rodzaju i przyczyny. Najczęściej spotykana jest zaćma starcza, która rozwija się stopniowo i powoli, przez wiele lat. W początkowej fazie, katarakta nie daje żadnych objawów, a zmętnienie soczewki jest tak niewielkie, że nie ma wpływu na widzenie. Z czasem zaćma postępuje i może powodować pogorszenie ostrości wzroku, problemy z widzeniem w nocy, wrażliwość na światło oraz inne dolegliwości.

Nieco inaczej sprawa wygląda w przypadku innych rodzajów katarakty, np. wrodzonej, pourazowej oraz powiązanej z niektórymi chorobami metabolicznymi — tempo jej rozwoju może być różne i zależy od przyczyny choroby, jednakże w niektórych przypadkach zaćma może postępować bardzo szybko i wymagać pilnego leczenia.

Jakie czynniki wpływają na rozwój zaćmy?

Istnieje kilka czynników, które mogą przyspieszać rozwój zaćmy. Zalicza się do nich m.in.:

• proces starzenia się,
• długotrwałe narażenie na promieniowanie ultrafioletowe, zwłaszcza bez ochrony w postaci okularów przeciwsłonecznych z odpowiednią polaryzacją,
• palenie tytoniu,
• nadmierna ekspozycja na zanieczyszczenia środowiskowe — substancje chemiczne, dym, smog,
• niekontrolowane lub źle leczone nadciśnienie tętnicze i cukrzyca,
• nadwaga i niezdrowa dieta,
• czynniki genetyczne.

Warto jednak zaznaczyć, że w wielu przypadkach zmniejszenie czynników ryzyka może okazać się niewystarczające, choroba będzie postępować dalej, lecz wolniej — wtedy konieczna jest operacja zaćmy.

Na jakim etapie choroby możliwe jest leczenie zaćmy?

Leczenie zaćmy  jest możliwe na różnych etapach choroby, ale decyzja o konieczności interwencji medycznej zależy od jej przyczyny, stopnia zaawansowania oraz wpływu na jakość życia i funkcjonowanie pacjenta, pacjentki. Wczesne stadium zaćmy starczej, gdy jeszcze nie wpływa ona znacząco na widzenie, często nie wymaga natychmiastowego leczenia. Okulista może zalecić regularne obserwacje i kontrolę postępu choroby, aby monitorować ewentualne zmiany i zdecydować o dalszym postępowaniu. Operacja zazwyczaj jest wykonywana, gdy katarakta zaczyna przeszkadzać w codziennym funkcjonowaniu.

W przypadku zaćmy wrodzonej, która występuje od urodzenia lub rozwija się w pierwszych latach życia, operacja powinna zostać wykonana jak najszybciej, aby zapobiec trwałemu uszkodzeniu wzroku.

W innych przypadkach jest to kwestia indywidualna, która zależy od stopnia zaawansowania choroby i jej wpływu na codzienne funkcjonowanie. Decyzja o przeprowadzeniu zabiegu podejmowana jest przez okulistę po zweryfikowaniu indywidualnej sytuacji pacjenta, pacjentki.